กรดไหลย้อน เป็นอาการที่รบกวนการใช้ชีวิตประจำวันเป็นอย่างมากเพราะทั้งทรมานและส่งผลทำกิจกรรมต่าง ๆ ได้ไม่สะดวก หลายคนอาจจะยังไม่รู้ว่า “ โยคะแก้กรดไหลย้อน ” ก็สามารถทำได้และช่วยบรรเทาอาการได้เป็นอย่างดี รวมถึงการใช้วิธี โยคะบําบัดเพื่อรักษาโรค ก็เป็นอีกทางเลือกหนึ่งที่น่าสนใจ สำหรับใครที่ชอบเกิดอาการกรดไหลย้อนเป็นประจำมาดูกันว่าต้องใช้โยคะท่าไหนบ้างที่สามารถบรรเทาอาการได้เป็นอย่างดี
สาเหตุและอาการของกรดไหลย้อน
กรดไหลย้อน มีชื่อภาษาอังกฤษว่า Gastroesophageal Reflux Disease : GERD ซึ่งเป็นโรคทั่วไปที่สามารถพบได้ตั้งแต่ทารกไปจนถึงผู้ใหญ่ โดยอาการของโรคจะเกิดจากการที่น้ำย่อยในกระเพาะอาหารไหลย้อนขึ้นไปที่หลอดอาหาร กรดในกระเพาะอาหารเป็นตัวการที่ทำให้เกิดภาวะเหล่านี้และเรียกได้ว่ารบกวนการใช้ชีวิตประจำวันเป็นอย่างมาก เนื่องจากมันมักจะทำให้เกิดอาการแสบร้อนที่หน้าอกหรือรู้สึกขย้อนเป็นเวลานาน สาเหตุของโรคส่วนใหญ่ก็มักจะเกิดขึ้นจากพฤติกรรมการใช้ชีวิตประจำวัน จะมีอะไรบ้างนั้นมาดูกันเลย
สาเหตุของอาการกรดไหลย้อน
- รับประทานอาหารเสร็จแล้วนอนทันที
- รับประทานอาหารประเภทมัน ๆ มากเกินไป
- เกิดความเครียดจนทำให้หลอดอาหารไวต่อกรด
- ผู้ที่เป็นโรคอ้วนหรือผู้ที่ตั้งครรภ์
- การสูบบุหรี่ ดื่มแอลกอฮอล์ ดื่มน้ำอัดลม
- การติดเชื้อแบคทีเรียหรือโรคทางพันธุกรรม
- กระเพาะอาหารเกิดความผิดปกติของการบีบตัวทำให้อาหารค้างอยู่นานกว่าปกติ
- หลอดอาหารส่วนปลายเกิดอาการคลายตัวโดยที่ยังไม่ทันได้กลืนอาหาร
- กระเพาะอาหารเกิดการเลื่อนเข้าไปในหลอดอาหาร
อาการกรดไหลย้อนเกิดจากการเปิดลมหรือเปิดกั้นของกล้ามเนื้อหลอดอาหารล่าง (Lower Esophageal Sphincter) ที่เชื่อมต่อกลางหลอดอาหารและกระเพาะปัสสาวะ ซึ่งกล้ามเนื้อนี้มีหน้าที่ป้องกันการไหลย้อนของอาหารและน้ำย่อยจากกระเพาะปัสสาวะกลับเข้ามาในหลอดอาหาร แต่เมื่อกล้ามเนื้อนี้ไม่ทำงานอย่างถูกต้อง อาหารและน้ำย่อยจะไหลย้อนกลับเข้าสู่หลอดอาหาร ทำให้เกิดอาการกรดไหลย้อน โดยอาจจะเป็นเพราะพฤติกรรมการทานอาหารที่ไม่ดี น้ำหนักเกินหรือโรคทางการแพทย์อื่น ๆ เช่น อาการคลื่นไส้อาเจียน และอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้องกับระบบทางเดินอาหาร ดังนั้น การปรับพฤติกรรมการทานอาหาร การรักษาโรคร่วมนี้อาจช่วยลดอาการกรดไหลย้อนได้ หรือการใช้ ประโยชน์จากการเล่นโยคะ เพื่อช่วยบรรเทาอาการได้
อาการของผู้ที่เป็นกรดไหลย้อน
- อืดและแน่นท้อง อยากอาเจียนหลังรับประทานอาหารเสร็จ
- มีอาการจุกและเจ็บบริเวณหน้าอกคล้ายกับมีอะไรไปติดขวางอยู่ที่ลำคอและพยายามกระแอมบ่อยครั้ง
- รู้สึกมีน้ำรสเปรี้ยว ๆ หรือขมไหลย้อนขึ้นมาในปาก
- เกิดอาการแสบร้อนบริเวณหน้าอก ส่วนใหญ่มักจะเกิดหลังจากที่รับประทานอาหารมื้อใหญ่ไป
- มีอาการคอแห้ง ไอแห้ง เสียงแหบ เจ็บคอ เนื่องจากกรดได้ไหลย้อยขึ้นไปยังบริเวณกล่องเสียง
- ในทารกจะเกิดอาการอาเจียนบ่อยหลังดูดนม หืดหอบในเวลากลางคืน มีน้ำหนักและการเจริญเติบโตไม่สมวัย
ซึ่งอาการเหล่านี้อาจเป็นเพราะการไหลย้อนของกระแสย้อนกลับของน้ำย่อยและเป็นกรดจากกระเพาะปัสสาวะที่ไหลกลับเข้าสู่หลอดอาหาร และอาจส่งผลต่อคุณภาพชีวิตและอายุขัยของผู้ป่วยได้ถ้าไม่ได้รับการรักษาให้เหมาะสม
3 ท่า โยคะแก้กรดไหลย้อน
โยคะ (Yoga) เป็นการออกกำลังกายแบบหนึ่งที่สามารถช่วยลดอาการกรดไหลย้อนได้ โยคะช่วยเพิ่มความยืดหยุ่นของกล้ามเนื้อและข้อต่อ ลดความเครียดและสร้างสมดุลในร่างกาย ทำให้กระแสโลหิตไหลเวียนได้ดีขึ้น นอกจากนี้ การออกกำลังกายเป็นประจำยังช่วยลดน้ำหนักที่เป็นอีกหนึ่งสาเหตุของอาการกรดไหลย้อนได้ด้วย แนะนำ 3 ท่าโยคะช่วยแก้กรดไหลย้อน
1. ท่าธนู
สำหรับท่า ‘โยคะแก้กรดไหลย้อน’ ท่าแรกจะเป็น ท่าธนู ซึ่งท่านี้สามารถช่วยนวดบริเวณช่องท้องได้เป็นอย่างดีโดยจะช่วยนวดในส่วนของตับอ่อน ไต ทำให้บรรเทาอาการเบาหวาน คลายอาการปวดหลัง และยังทำให้ก้นมีความกระชับขึ้นด้วย
วิธีปฏิบัติโยคะ ท่าธนู
- ให้นอนคว่ำและเอื้อมมือไปจับที่ข้อเท้าทั้งสองข้าง จากนั้นวางหน้าผากจรดพื้นโดยให้หัวไหล่เปิดไปหาข้อเท้าบริเวณด้านหลัง
- เริ่มหายใจเข้าและเปิดหัวไหล่ จากนั้นยืดอกและยกขาพร้อมกับศีรษะขึ้น ออกแรงที่ขาโดยยืดขึ้นไปทางด้านบน โดยค้างที่ท่านี้ไว้ประมาณ 3-5 ลมหายใจปกติและทำซ้ำ 2 ครั้ง หากเริ่มรู้สึกปวดหลังให้เก็บหน้าท้องเข้าไปเล็กน้อยจะช่วยได้
2. ท่าบิดตัวหรือท่าอรรถมัสเยนทราสนะ
การทำโยคะท่าบิดตัว เรียกได้ว่าเป็นท่าที่ช่วยบรรเทาอาการต่าง ๆ ภายในร่างกายได้เป็นอย่างดีทั้งช่วยกระตุ้นลำไส้และอวัยวะต่าง ๆ ในช่องท้อง ทำให้เป็นการช่วยกระตุ้นการขับถ่ายได้อีกด้วย
วิธีปฏิบัติโยคะ ท่าบิดตัวหรือท่าอรรถมัสเยนทราสนะ
- เริ่มแรกให้นั่งชันเข่าโดยใช้ขาเพียงข้างเดียว ส่วนอีกข้างให้รางราบกับพื้นและมองตรงไปด้านหน้า
- จากนั้นเริ่มหายใจเข้าพร้อมกับค่อย ๆ เอื้อมมือซ้ายไปที่ด้านหลัง ส่วนมือขวายกขึ้นด้านบนและยืดแนวกระดูกสันหลัง ค่อย ๆ เริ่มยืดแขนขึ้นไปด้านบนจนสุดและมองตามมือ
- สุดท้าย ค่อย ๆ หายใจออกพร้อมกับแขม่วหน้าท้องและวาดแขนขวาไปบริเวณด้านนอกของเข่าซ้าย หากสามารถเอื้อมมือไปจับข้อเท้าได้ก็ควรทำและมองตรงผ่านหัวไหล่ซ้าย
- ทำค้าง 1-5 นาทีเท่าที่เริ่มรู้สึกสบายแล้วค่อยเปลี่ยนสลับข้างทำอย่างช้า ๆ
3. ท่าโยคะมุทรา
ท่า โยคะมุทรา เป็นท่าที่ช่วยนวดอวัยวะภายในที่อยู่บริเวณช่องท้องโดยตรง ทำให้บรรเทาอาการกรดไหลย้อนและช่วยกระตุ้นการขับถ่ายได้เป็นอย่างดี
วิธีปฏิบัติโยคะ ท่าโยคะมุทรา
- อันดับแรก เริ่มจากการนั่งบนส้นเท้าและตั้งหลังให้ตรง เปิดไหล่ออกเล็กน้อยพร้อมกับกำมือหลวม ๆ โดยให้นิ้วโป้งอยู่ภายในนิ้วมือทั้ง 4 นิ้ว จากนั้นนำกำปั้นไปวางบริเวณช่วงท้องด้านล่างใต้สะดือ พร้อมกับเริ่มหายใจเข้า
- จากนั้น ค่อย ๆ หายใจออกและพับลำตัวลงไปด้านหน้าให้ลำตัวแนบติดกับขาหน้าและศีรษะแตะลงที่พื้น แต่หากใครไม่สามารถก้มศีรษะลงไปแตะพื้นได้ก็ไม่เป็นไร
- เมื่ออยู่ในท่าก้มแล้วให้หายใจเข้า-ออกตามปกติประมาณ 5-10 ลมหายใจ โดยทำแบบนี้ซ้ำ 3 รอบ
- ใครที่ไม่สามารถนั่งบนส้นเท้าได้สามารถนั่งบนเก้าอี้และก้มให้ลำตัวแนบชิดลงมาที่ต้นขาได้
ทั้ง 3 ท่านี้ก็เป็น ‘โยคะแก้กรดไหลย้อน’ ที่จะช่วยบรรเทาอาการได้หากอาการเริ่มเกิดขึ้น หรือหากทำทั้ง 3 ท่าเป็นประจำอย่างต่อเนื่องก็จะช่วยบรรเทาอาการต่าง ๆ ที่เกี่ยวกับระบบภายในช่องท้องได้เป็นอย่างดี เพราะแต่ละท่านั้นเรียกได้ว่าเป็นท่าโยคะเพื่อสุขภาพที่ช่วยกระตุ้นการขับถ่าย นวดช่องท้อง และคลายอาการปวดเมื่อได้ แต่หากคุณไม่อยากให้เกิดอาการกรดไหลย้อนบ่อย ๆ ก็ควรหลีกเลี่ยงการกินแล้วนอนทันทีหรือพฤติกรรมต่าง ๆ ที่กล่าวไปข้างต้นเพื่อลดการเกิดกรดไหลย้อนได้ และแนะนำให้ลอง เล่นโยคะก่อนนอน อีกหนึ่งเคล็ดลับที่จะช่วยให้หลับสบาย
อ้างอิง :
- กรดไหลย้อนคืออะไร? อันตรายหรือไม่. https://www.thonburi2hospital.com/health-detail.php?id=47
- รักษากรดไหลย้อน ด้วยการฝึกโยคะ. https://goodlifeupdate.com/healthy-body/108657.html
